Eda Çako İle Mimarlık Fakültesini Konuştuk, Gençlerin Sorularına Cevap Aradık…

Eda Çako 2000 yılında Gostivar’da doğmuş, ilk ve orta okul eğitimini Gostivar’da tamamlamıştır.

Şu anda Üsküp’te Aziz Kiril ve Metodiy Üniversitesi Mimarlık Fakültesi’nde üçüncü sınıf öğrencisidir.

–Bölüm tercihini nasıl yaptınız?

Bölüm tercihim aslında çocukluğumdan beri belliydi diyebilirim. Daha çocukken bile kağıt ve karton parçalarından küçük evler inşa ettiğimi, ilk maketimi daha ana okulundayken babamla yaptığımı anımsıyorum. Bununla birlikte ailemin desteği, sanata olan ilgim, çizim yeteneğim, sürekli yeni tasarım yapma ve onları hayata geçirme isteğim de bölüm seçimimde bir o kadar etkili oldu.

Dürüst olmak gerekirse ilk başlarda Güzel Sanatlar Bölümü tercihlerim arasıdaydı. Fakat eğitim ve iş hayatıma Kuzey Makedonya’da devam etmek istediğim için iş imkanlarını da göz önünde bulundurarak Mimarlığı seçtim.

Hem bana daha fazla alanda iş imkanı sağlayabileceğini hem de birçok farklı alanda kendimi ifade edebilme fırsatı vereceğini düşündüm.

Şanslıyım ki tam da düşündüğüm gibi oldu. Daha sınava hazırlanırken, kendimi bu yaratıcılık sürecine adayacağımı fark ettiğimde aldığım haz duygusu benim mimarlığa uygun olup olmadığım konusunda kesin karar vermemi sağladı. Böylece eğitim hayatım boyunca kendimi tam da bu bölüm için hazırlandığımın farkına vardım.

Mimar olma karar aşamasında kendimize sormamız gereken tek soru “Gerçekten mimar olmak istiyor muyum?” olmalı diye düşünüyorum. Burada anahtar kelimemiz “gerçekten” olmalı, çünkü gerçekten demek, tam anlamıyla ve hakiki, alacağınız kararların, insanların hayatlarına etki edeceğinin farkında olmak anlamına gelecektir.

-Mimarlık Fakültesi hakkında neler söylersiniz?

Mimarlığı kısaca betimlemek ve hayatımızdaki önemini şöyle anlatmak isterim. Bizler farkında olmadan, yaşadığımız mekanlarla bağ kurarız, sadece bulunduğumuz alanın ruhunu hissettiğimizde bile duygu durumumuz değişebilir.

Ortamın kasvet veya ferahlık seviyesi aslında bizi hem fiziksel hem de ruhsal açıdan etkiler. Bütün bunları en ince ayrıntısına kadar düşünmek, hem fonksiyonel hem estetik hem de ruhsal açıdan çözümler üretmek işin mimarlara düşen kısmıdır. En önemlisi ise bunu severek yapabilmektir.

Öğrencilik yıllarımın bugüne kadarki kısmını hocalarımın da büyük katkılarıyla, içimde her şeyi yapabileceğime dair inanç ve hiç bitmeyen üretme arzusu ile sürdürdüm.

Bunun devamlılığını  sağlayabilmek aslında mimarlık okumanın yollarının püf noktalarından biridir.

Başladığınız iş asla yarım kalmamalı, sürdürülebilir ve sürekli yenilenebilir, geliştirilebilir olmalı. Bugün bitirdiğiniz bir tasarımı yıllar sonar tekrar ele aldığınzda halâ üzerinde çalışılabilecek noktalar bulabilmelisiniz. Ancak bu şekilde hem kendinize hem etrafınıza faydalı olabildiğinizi hissedebilirsiniz.

Genel bir bakıştan derinlemesine indiğimizde ise mimarlık hem sanatı, hem bilimin bütün dallarını, teknik çizim ve detaylı tasarımı, içinde barındırır.

Benim şahsi deneyimimden yararlanarak söyleyebileceğim şey orta okulu düz lisede okumamın bana büyük faydasının olduğudur. Çünkü sanılanın aksine mimarlık astrolojinin (mekanların doğru ışık alması, doğru konumlandırılması),matematiğin (yapının statik hesaplamaları), sanatın (yapının, mekanın estetik açıdan göz zevkine hitab etmesi, ve yorucu olmaması)  müziğin (mimariden yayılan ruh hali, müziğin etkisine yaklaşır) kimyanın ve fiziğin (kullanılar yapı malzemelerinin oluşturan bileşenler ve onların reaksiyonları) ve tüm diğer bilim ve sanat dallarını aynı çatı altında toplayan bir bilimdir. Bunların temellerini daha lise yıllarında sağlam oluşturmak eğitim açısından çok yararlı olacaktır.

Mimarlık sürekli yaratıcılığınızın arttığı, her gün kendinizi daha da geliştirebileceğiniz, her alanda fikrinizin olması ve her şeyi en ince ayrıntısına kadar düşünmenizi gerektiren bir meslektir. Bu bazılarımız için yorucu olabilir.

Gençlere tavsiyem sürekli tempo ve yorucu çalışma saatlerini ancak kendilerini gerçekten bu işe adadıklarında gerçekleştirebileceklerine inandıklarında bu bölümü seçmeleridir. Çünkü kendinizi adadığınızda ortaya çıkarabildiklerinize siz bile şaşıracaksınız.

·Öğrenci adaylarına tavsiyeleriniz nelerdir?

Mimarlık bölümünü üniversitemizde okumak isteyen gençlerimize ilk önerim giriş sınavına çok iyi hazırlanmalarıdır. Bu konuyla ilgilenen ve ihtiyacı olan gençlere her açıdan yardımcı olmak ayrieten bana büyük mutluluk verecektir. Giriş sınavı kübik formlardan oluşan çizim – el becerileri ve mantık sorularından oluşmaktadır. Çizim konusunda bilmeleri gereken en önemli şey tam anlamıyla kaleme hakim olabilme ve mantıklı düşünebilmeden ibaret olduğudur.

Bunu mutlaka alacakları kursla halledeceklerdir. Bölümümüz bu konuda bir hafta süren giriş sınavı kursları da düzenlemektedir. Bu kursa katılmaları sınav hazırlığına katkısının yanı sıra üniversite ortamını tanıma açısından da oldukça faydalı olacaktır.

Bunun ardından elbetteki daha lise yıllarında Makedonca dilini geliştirmeye özen göstermeliler. Mimarlıkta kendinizi ifade edebilmenin yolu çizgi ve sözlü anlatımdan geçer. Bu konuda hocalarımız da anlayışlı ve yardımseverlilikleriyle size kolaylık sağlayacaklardır.

Eğitim sürecinin ilk yılı düğüm noktası olacaktır. En önemli tavsiyem ilk yılı olabildiğince kendilerini derslere vererek geçirmeleridir. Ciddiyet ve sürekli çalışma gerektiren bu sürecin ardından hem ortama uyum sağlayacaklar, hem ders işleyişine hem de nelere önem vermeleri gerektiğine kendileri deneyimleyerek karar vereceklerdir.

Ayrıca vurgulamak isterim ki üniversitemizin bu dalda verdiği eğitim Kuzey Makedonya çapındaki diğer üniversitelerden daha yararlı olacaktır. Bu anlamda kendilerini dünya çapındaki üniversiteler seviyesinde ve altyapılı hissedeceklerdir.

Dersler hakkında konuşacak olursak, fakültemiz ders sayısı açısından çok yoğun bir programa sahiptir. Dönem başı alacakları ders sayısı dokuz ila onbir arasında olup bunların beşi yıllık, geri kalanı dönemlik derslerdir. Bunların iki ila üçü öğrencilerin kendi seçimlerine bırakılmıştır.

Derslerden bazılarının isimleri ve işleyiş şekillerinden bahsedeyim.

– Mimari Stüdyo (Архитектонско Студио) – Dönem boyunca işlenen mimari projenin pafta (teknik çizim ve 3D modelleme ile hazırlanan proje broşürü) ve maket ile sunumu

– Mimari Yapı (Архитектонски Конструкции) – Yapı malzemeleri, kullanılma şekilleri ve detay teknik çizimleri

– Mimari Proje Tasarımı (Архитектонско Проектирање)– Mimari elementlerin yapı içinde doğru konumlandırılması – teknik çizim

-Sanat ve Mimarlık Tarihi (Историја на Архитектура и Уметноста)

-Uygulamalı Resim Sanatı (Ликовна уметност и Пластично Обликување) – Resim sanatı ve tekniklerinin mimari yönden uygulanması – perspektiv çizim

-Tanımlayıcı Geometri (Нацртна Геометрија) – Üç boyutlu nesnelerin belirli bir dizi prosedür kullanılarak iki boyutlu olarak temsil edilmesi – teknik çizim

-AutoCAD – ArchiCAD program kullanımı – bilgisayar teknik çizim

Kentsel Tasarım (Урбанистичко Планиранње) – Kentlerin fiziksel tasarımı ve bunun sosyal, ekonomik, siyasal, psikolojik boyutları

Daha fazla bilgi edinmek isteyen gençlerin arh.ukim.edu.mk sitesine göz atmalarını tavsiye ederim.

Orta okula yeni başlamış geleceğin genç mimarlarının daha fazla ilgisini çekebilmek adına her dönem sonunda fakülte çapında gerçekleştirdiğimiz sergilere katılmalarının kendilerine çok fayda sağlayacağını düşünüyorum.

Bu yıl gerçekleştiremediğimiz sergimizi internet üzerinden paylaştık, dileyenler vias.mk sitesine de göz atabilirler.

Son olarak gençlerimizin bölüm seçimine katkıda bulunması açısından birkaç çalışmamı paylaşmak isterim.